«Αφιέρωμα στο 1821: Μαρτυρίες αυτοβιογραφικών κειμένων». Έναρξη την Κυριακή 11 Απριλίου 2021
Το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης και ο Παρατηρητής της Θράκης διοργανώνουν από την Άνοιξη του 2021 μέχρι και το Καλοκαίρι του 2022 σειρά ωριαίων ραδιοφωνικών εκπομπών και podcasts στο Ράδιο Παρατηρητής 94 fm, με τίτλο «Αφιέρωμα στο 1821: Μαρτυρίες αυτοβιογραφικών κειμένων». Οι εκπομπές απευθύνονται στο ευρύ κοινό, δημιουργούνται από ομάδα φιλολόγων και θα παρουσιάσουν αντιπροσωπευτικά δείγματα της νεοελληνικής γραμματείας. Επιχειρούν να φωτίσουν μια μακρά περίοδο της ιστορικής διαδρομής του νεότερου ελληνισμού, με την εστίαση του φακού να πέφτει, πριν απ’ όλα, στα βιώματα.
Ακολουθούν περισσότερες λεπτομέρειες:
- Τα κείμενα που επιλέγονται είναι κυρίως αυτοβιογραφικά, ωστόσο υπάρχει και το περιθώριο για ορισμένες εξαιρέσεις.
- Ασχολούμαστε μόνο με κείμενα που έχουν εκδοθεί, δηλαδή δεν μπαίνουμε σε διαδικασία αναζήτησης χειρογράφων στα αρχεία.
- Πρόκειται για κείμενα που έχουν γραφτεί σε νέα ελληνική γλώσσα.
- Παρουσιάζουμε σύντομα σε κάθε εκπομπή, με λίγα εισαγωγικά στοιχεία τηνπροέλευση των κειμένων, τοποθετώντας τα σε σχέση με την εποχή, τον συγγραφέακαι τους στόχους του.
- Η οπτική γωνία της επεξεργασίας και παρουσίασης των κειμένων είναι πρώτιστα φιλολογική. Αυτό σημαίνει ότι θέλουμε να φέρουμε προς τους ακροατές, με αμεσότητα, τις πηγές. Η στήριξη σε ιστορικές μελέτες είναι απαραίτητη, όμως δεν συνιστά τον κεντρικό άξονα του σχεδίου
- Αντλούμε από όλες τις κατηγορίες του αυτοβιογραφικού λόγου: απομνημονεύματα, αυτοβιογραφίες, επιστολικά σώματα και ημερολόγια. Αντλούμε ακόμα από έργα που μπορούν να θεωρηθούν μικτά ή υβριδικά.
- Το σχέδιο στηρίζεται σε ομάδα φιλολόγων, από την πλευρά του ΤΕΦ, και σε ομάδα δημοσιογράφων, ειδικών του ραδιοφώνου και τεχνικών, από την πλευρά του Παρατηρητή της Θράκης. Την όλη επιστημονική επίβλεψη θα έχουν η Βασιλική Κοντογιάννη, Ομότιμη Καθηγήτρια του ΤΕΦ/ΔΠΘ και ο Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής του ΤΙΕ/ΔΠΘ.
- Οι εκπομπές διαμορφώνονται σε τρεις κύκλους:
Α. Ο πρώτος κύκλος από αυτούς αναδεικνύει την προεπαναστατική εποχή, επιχειρώντας να απαντήσει σε ερωτήματα του τύπου «Γιατί να γίνει η Επανάσταση;» ή αλλιώς «Πώς ζούσαν οι Έλληνες πριν την Επανάσταση;» ή ακόμα «Πώς διαμορφώνονταν οι συνθήκες του ιδιωτικού και του δημόσιου βίου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία;».
Β. Ο δεύτερος κύκλος παρουσιάζει την ίδια την εποχή της Επανάστασης μέσα από τις αναμνήσεις των ανθρώπων που την έζησαν. Εδώ η συλλογιστική θα στηρίζεται σε ερωτήματα του τύπου «Τι ήταν η Επανάσταση;», «Πώς την αντιμετώπισαν και την άντεξαν οι πρωταγωνιστές;», «Πώς την αντιμετώπισαν και την άντεξαν οι πολλοί;», «Τι είδους άνθρωποι ήταν αυτοί που αγωνίστηκαν και μίλησαν;». Γίνεται φανερό μέσα από αυτά πως η στόχευσή μας συμπεριλαμβάνει την ανάπτυξη συλλογισμών, που θα επιτρέπουν να κοιτάξουμε τον σύγχρονο Έλληνα άνθρωπο και τη συνομιλία του με την Επανάσταση.
Γ. Ο τρίτος κύκλος, πιο σύντομος από τους δύο προηγούμενους, θα επιχειρήσει να δείξει τις ελπίδες των αγωνιστών για το νέο κράτος, τις προσδοκίες και τους φόβους τους, όπως και τις αντίστοιχες πρακτικές, με τις οποίες διεκδικούν τους καρπούς του αγώνα. Ο σκελετός της σημερινής Ελλάδας διακρίνεται πολλές φορές καθαρά μέσα από τις πρώτες αυτές απόπειρες να οριστεί το καινούριο πρόσωπο, δηλαδή η δομή που μας κρατά, με την έννοια του «συνέχει», στην εποχή μας ακόμα.
- Το σχέδιο υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες των συνεργατών του, κάτω από τη γενική επίβλεψη, και παροτρύνει όλες και όλους να επιλέξουν τα κείμενα που τους αρέσουν και τους ενδιαφέρουν. Οι συνεργάτες, στη συνέχεια, θα πρέπει να τολμήσουν έναν σχολιασμό, που θα στηρίζεται σε τεκμηριωμένη εισαγωγή, αλλά και θα ενισχύεται με τη συλλογιστική εκάστου. Δηλαδή, ο διάλογος ο δικός μας με τα αυτοβιογραφικά κείμενα της νεοελληνικής γραμματείας που παρουσιάζουμε, είναι αυτός που θα αποτελέσει το ουσιαστικό «κλείσιμο» κάθε εκπομπής.
- Τα ονόματα και οι ιδιότητες των υπεύθυνων εκπομπής θα αναγράφονται σε κάθε μία από αυτές. Ωστόσο, το σύνολο των εμπλεκόμενων συνεργατών παρατίθεται αλφαβητικά και στη συνέχεια:
- Βλαδίμηρος Αρζίδης, Απόφοιτος ΠΜΣ ΤΕΦ
- Θάνος Βαφειάδης, Διευθύνοντας σύμβουλος TWO K Project
- Νατάσσα Βαφειάδου, Δημοσιογράφος, Διευθύνουσα σύμβουλος TWO K Project
- Μαρίνα Δοϊτσίδου, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια ΤΕΦ
- Όλγα Ιωαννίδου, Διευθύντρια ραδιοφωνικού προγράμματος Ράδιου Παρατηρητή
- Γιάννα Καζάκου, Υποψήφια διδάκτορας ΤΕΦ
- Nίκος Καμπασελέ, Ζωγράφος,
- Ξανθή-Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, Φιλόλογος, Επιμελήτρια εκδόσεων
- Βασιλική Κοντογιάννη, Ομότιμη καθηγήτρια ΤΕΦ
- Ελένη Λαυράνου, Υποψήφια διδάκτορας ΤΕΦ
- Νεκτάριος Μουρδικούδης, Μεταπτυχιακός φοιτητής ΤΕΦ
- Βιβή Μπαράκη, Απόφοιτος ΠΜΣ ΤΕΦ
- Γεωργία Ντεμίρη, Υποψήφια διδάκτορας ΤΕΦ
- Άννα Παπαγιαννάκη-Διβανή, Μουσικολόγος, Mezzo-soprano
- Γρηγόρης Παπαγιάννης, Καθηγητής ΤΕΦ
- Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Yποψήφια διδάκτορας ΤΕΦ
- Άννα Παληκίδου, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια ΤΕΦ
- Θεόπη Πολυζωίδου, Υποψήφια διδάκτορας ΤΕΦ
- Αριλιά Σπάρταλη, ΕΤΕΠ ΤΕΦ
- Γιάννης Στρούμπας, Υποψήφιος διδάκτορας ΤΕΦ
- Αλέξανδρος Στυλιανίδης, Μεταπτυχιακός φοιτητής ΤΕΦ
- Μαρία Τζιάτζη, Καθηγήτρια, Πρόεδρος ΤΕΦ
- Κάρεν Χαναγκιάν, Προπτυχιακός φοιτητής ΤΕΦ
- Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, Ομότιμος καθηγητής ΤΙΕ
- Οι εκπομπές, εκτός της ζωντανής μετάδοσής τους στο Ράδιο Παρατηρητής 94 fm, θα διατηρηθούν και σε ηλεκτρονική μορφή και θα είναι διαθέσιμες τόσο από την ιστοσελίδα του ΤΕΦ (www.helit.duth.gr) όσο και από την αντίστοιχη του Παρατηρητή της Θράκης (www.paratiritis-news.gr).
Οι εκπομπές αυτές θα μεταδίδονται ραδιοφωνικά (Ράδιο Παρατηρητής 94 fm) και διαδικτυακά (www.radioparatiritis.gr) ανά είκοσι περίπου ημέρες, και συγκεκριμένα ημέρα Κυριακή στις 11:00.
Η 1η αφιερωματική εκπομπή για το 1821 θα μεταδοθεί ζωντανά την Κυριακή 11/4 στις 11 το πρωί. Μπορείτε να δείτε την πρόσκληση.